دانشمندان دانشگاه جانز هاپکینز موفق به توسعه ربات جراحی پیشرفتهای شدند که بدون کمک مکانیکی انسان، یک عمل جراحی را با موفقیت کامل انجام داده است. این ربات که SRT-H (ربات جراحی تبدیلشونده با ساختار سلسلهمراتبی) نام دارد، نخستین نمونه از جراحان خودکار است که توانسته با دقت و مهارتی همسطح با جراحان حرفهای، کیسه صفرا را از بدن یک مدل انسانمانند خارج کند.
این ربات پیشرفته بر پایه کیت تحقیقاتی جراحی داوینچی (dVRK-Si) ساخته شده و با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، توانایی تصمیمگیری در لحظه و واکنش به شرایط پیشبینینشده در حین عمل را دارد.
به گفته آزول کریگر، متخصص رباتیک پزشکی، «این تحول ما را از رباتهایی که فقط قادر به اجرای وظایف مشخص هستند، به رباتهایی میبرد که درک واقعی از روند جراحی دارند. این گام بزرگی به سوی رباتهای جراحی مستقل در دنیای واقعی است.»
ربات SRT-H با مشاهده و یادگیری از ویدئوهای جراحی، آموزش دیده و سپس به طور مستقل و تنها با دریافت دستورات صوتی از تیم جراحی، اقدام به انجام عمل کرده است. این جراحی شامل ۱۷ مرحله دقیق بوده که هر یک از آنها نیازمند شناسایی دقیق مجاری و رگها، کلیپگذاری، و برش با قیچی جراحی بودهاند.
این ربات پیشتر نیز توانسته بود با موفقیت ۱۰۰٪، همین عمل را بر روی اندامهای غیرزنده خوک انجام دهد. نکته مهم آن است که با وجود زمان بیشتر برای انجام عمل نسبت به جراحان انسانی، نتیجه نهایی کاملاً قابل مقایسه با عملهای انجامشده توسط انسان بوده است.
یکی از ویژگیهای منحصر بهفرد این ربات، استفاده از معماری یادگیری ماشینی مشابه با ChatGPT است، که به آن امکان میدهد به دستورات کلامی پاسخ دهد، در زمان واقعی اصلاحات انجام دهد، و در صورت مواجهه با شرایط غیرمنتظره، راهحلهایی تطبیقی ارائه کند.
اگرچه هنوز استفاده از این ربات در جراحیهای واقعی انسانی انجام نشده، اما تیم پژوهشی پیشبینی میکند که طی یک دهه آینده، SRT-H بتواند به صورت مستقل و بدون نیاز به نظارت خارجی، جراحیهای پیچیده را انجام دهد.
این دستاورد مهم در نشریه علمی Science Robotics منتشر شده و نقطه عطفی در مسیر هوشمندسازی جراحی و کاهش نیاز به دخالت مستقیم انسان در اتاق عمل محسوب میشود.
کد خبر ۲۰۱۰۴۰۴۲۲.۱۳۵
منبع: نیواطلس
