پژوهشهای تازه نشان میدهد که بسیاری از حیوانات، از شامپانزه و بونوبو گرفته تا نهنگها و پرندگان، الگوهای پیچیدهای از ارتباط صوتی دارند که شباهتهایی با زبان انسان پیدا میکند. حالا دانشمندان با کمک هوش مصنوعی میکوشند این رمز و رازها را کشف کنند و حتی شاید روزی بتوانیم با حیوانات صحبت کنیم.
برای نمونه، ملیسا برته، زبانشناس و پژوهشگر دانشگاه رن فرانسه، در جنگلهای کنگو مشاهده کرد که بونوبوها صداهای مختلف را ترکیب میکنند تا پیامهایی پیچیدهتر بسازند. مثلاً ترکیب یک جیغ کوتاه با غرغر، پیامی اجتماعی شبیه «بیایید با هم این کار را انجام دهیم» را منتقل میکند. این رفتار که پیشتر مختص انسانها دانسته میشد، حالا در میان این نخستیها هم دیده شده است.
نمونههای مشابه در دیگر گونهها نیز گزارش شده؛ پرندگان ژاپنی ترکیب صداها را برای هشدار و جذب گروه بهکار میبرند، شامپانزهها با ترکیب صداهای هشدار و دعوت، دیگران را برای مقابله با تهدید گرد میآورند، و نهنگهای عنبر با استفاده از الگوهای صوتی منحصربهفرد (کوداها) پیامهایی پیچیده را منتقل میکنند.
اینجاست که هوش مصنوعی وارد عمل میشود. پروژههایی مانند Earth Species Project در آمریکا و Project CETI در کارائیب با استفاده از مدلهای زبانی و یادگیری ماشینی، صداهای حیوانات را تحلیل میکنند تا الگوهای ارتباطی آنها را آشکار کنند. حتی برخی مدلهای مولد توانستهاند صداهایی مشابه نهنگها تولید کنند که میتواند اولین گام به سوی «مکالمه دوطرفه» باشد.
با وجود این، دانشمندان تأکید میکنند هنوز همه ویژگیهای زبان انسانی، مانند توانایی صحبت درباره گذشته و آینده یا تولید جملات کاملاً جدید، در حیوانات مشاهده نشده است. اما کشفیات اخیر نشان میدهد که مرز میان ارتباط حیوانات و زبان انسان کمتر از آن چیزی است که تصور میشد.
به گفته محققان، اگرچه نمیتوان با قطعیت گفت که حیوانات زبان واقعی دارند، اما فناوری هوش مصنوعی راهی تازه برای درک دنیای ارتباطات آنها باز کرده است؛ راهی که شاید در آینده امکان گفتوگویی بیسابقه میان انسان و حیوان را فراهم سازد.
۲۱۲۰۴۰۶۲۹.۳۵۹
منبع:نیچر
