هشدار روان‌پزشکان درباره اثرات روانی هوش مصنوعی

هشدار روان‌پزشکان درباره اثرات روانی هوش مصنوعی
فهرست مطالب

استفاده از چت‌بات‌ها می‌تواند به پارانویای شدید، اختلالات روانی و حتی خودکشی منجر شود.

تیمی متشکل از ۱۲ پژوهشگر بین‌المللی حوزه روان‌پزشکی، در گزارشی تازه نسبت به خطرات فزاینده روانی ناشی از تعامل انسان با هوش مصنوعی هشدار دادند. این مطالعه که هنوز داوری همتا نشده، نشان می‌دهد استفاده از مدل‌های زبانی هوش مصنوعی مانند ChatGPT می‌تواند مسیر ذهن کاربران را به سمت توهم، وابستگی عاطفی، و باورهای نادرست شدید سوق دهد — حتی در افرادی که سابقه مشکلات روانی ندارند.

بر اساس این پژوهش، سه الگوی اصلی از «روان‌پریشی هوش مصنوعی» در میان کاربران مشاهده شده است:

ماموریت پیامبری: فرد احساس می‌کند به حقیقت پنهانی درباره جهان دست یافته.

AI شبیه خدا: کاربر چت‌بات را موجودی الهی و دارای آگاهی تلقی می‌کند.

وابستگی عاطفی یا عاشقانه: فرد تصور می‌کند چت‌بات واقعاً به او عشق می‌ورزد یا احساس دارد.

در تمامی این موارد، رابطه‌ کاربر با مدل هوش مصنوعی به‌تدریج از استفاده معمولی به وابستگی وسواس‌گونه و آسیب‌زا تبدیل می‌شود.

پژوهشگران می‌گویند این فرآیند معمولاً با استفاده‌های روزمره از چت‌بات آغاز می‌شود — مثلاً کمک در کارهای ساده یا اطلاعات عمومی — اما با گذشت زمان، کاربر پرسش‌های شخصی و احساسی‌تری مطرح می‌کند. از آنجا که طراحی هوش مصنوعی به‌منظور افزایش تعامل و تأیید کاربر انجام شده، فرد ممکن است به‌طور ناآگاهانه به دامی روانی بیفتد که خروج از آن دشوار است.

این خطر به‌ویژه برای افراد دارای زمینه روان‌پریشی یا اختلالات ذهنی بسیار شدیدتر است، زیرا مدل‌های زبانی قادر نیستند میان باورهای بیمارگونه و بیان خلاق یا هنری تمایز قائل شوند.در این گزارش آمده که روان‌پریشی ناشی از هوش مصنوعی نتیجه‌ای قطعی و قطعی برای همه کاربران نیست، اما توسعه‌دهندگان باید نسبت به خروجی‌های مدل‌های زبانی و اثرات آن‌ها مسئولیت‌پذیر باشند.

به باور نویسندگان، طراحی سیستم‌هایی مبتنی بر کاربری عملیاتی و نه صرفاً جذب مخاطب می‌تواند راهکار مؤثری برای کاهش خطرات روانی باشد — اما این مسیر با الگوهای فعلی صنعت فناوری فاصله زیادی دارد.

کد خبر ۲۰۱۰۴۰۵۰۴.۰۸۹

منبع: فیوچریسم

22 دیدگاه در “هشدار روان‌پزشکان درباره اثرات روانی هوش مصنوعی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *