تیمی از پژوهشگران موفق به طراحی یک شبکه عصبی عمیق آموزش دیده برای بازیابی متون نوشته شده به خط یونان باستان شده اند.
این سیستم هوش مصنوعی می تواند مطالعه کتیبه ها را در صورت استفاده توسط مورخان با ۷۲ درصد دقت انجام دهد. این یافته ها می تواند به بازسازی و نسبت دادن کتیبه های تازه کشف شده یا نامشخص با سرعت و دقت بهتر، کمک کرده و درک ما را از تاریخ و تمدن های باستانی ارتقا دهد.
برای درک تاریخ تمدن های باستانی، مورخان کتیبه های ایجاد شده توسط مردم آن روزگار را مطالعه می کنند که مستقیماً روی موادی مانند سنگ، سفال یا فلز نوشته شده و تا به امروز باقی مانده اند. این کتیبه ها یکی از مهمترین اسناد دست اول برای درک ما از شرایط و اوضاع تمدن های باستانی و رویدادهای مرتبط با آن ها است. با این حال، بسیاری از کتیبه ها در طول قرن ها به دلایل مختلفی همچون تخریب های طبیعی و انسانی، آسیب دیده اند. متون آن ها معمولا ناخوانا بوده و تاریخ نگارش آنها نامشخص است. متخصصان مطالعه کتیبه ها که به کتیبه نویس معروف هستند، می توانند متون گمشده را بازسازی کنند، اما روش های سنتی آن ها بسیار پیچیده و زمان بر است.
برای غلبه بر محدودیت های موجود در روش های کنونی کتیبه خوانی ، یانیس اسائل، تیا سامرشیلد و همکارانشان یک شبکه عصبی عمیق به نام ایتاکا را آزمایش کردند.این سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی بوده و برای بازیابی، تاریخ گذاری و قرار دادن کتیبه های یونان باستان آموزش دیده است.
نویسندگان دریافتند که ایتاکا زمانی که به تنهایی برای بازیابی متون آسیب دیده استفاده می شود می تواند به دقت ۶۲ درصد و زمانی که توسط یک مورخ از آن استفاده می شود به دقت ۷۲ درصد متون باستانی را مطالعه و کشف رمز کند. علاوه بر این، ایتاکا می تواند به تعیین مکان و تاریخ نگارش کتیبه ها نیز کمک کند..در آزمایش های انجام شده، این سیستم کتیبه ها را با دقت ۷۱ درصد به مکان اصلی آن ها نسبت داد و قدمت آن ها را با حداکثر خطای ۳۰ ساله تعیین کرد .